Trung Quốc bán phá giá thép với giá rẻ, làm cho thị trường trong khu vực Nam Mỹ bị tràn ngập bởi thép nhập khẩu, gây khó khăn cho các cong ty thep nội địa. Điều này đe dọa đến việc làm và sinh kế của những người làm trong ngành thép, đóng góp gần 1,4 triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp.
Thép giá rẻ từ Trung Quốc tràn ngập thị trường
Hiệp hội Thép Mỹ Latinh [Alacero] cảnh báo rằng sản phẩm thép giá rẻ từ Trung Quốc đang khiến một số công ty thép trong khu vực phải ngừng hoạt động, dẫn đến nguy cơ phi công nghiệp hóa. Ngành thép có vai trò quan trọng trong nền kinh tế khu vực, và sự sụp đổ của ngành này sẽ ảnh hưởng lớn đến kinh tế và việc làm.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở Ấn Độ, khi thép giá rẻ từ Trung Quốc tràn vào thị trường nội địa. Các nhà sản xuất thép của Ấn Độ đã kêu gọi chính phủ tăng thuế quan để bảo vệ ngành công nghiệp trong nước. Ấn Độ đã trở thành nước nhập siêu thép trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3, với nhập khẩu thép tăng mạnh trong các tháng tiếp theo.
Các nhà sản xuất thép lớn của Ấn Độ như Tata Steel đã coi hàng nhập khẩu từ Trung Quốc là “mối lo ngại ngày càng tăng” và đã nhiều lần kêu gọi sự can thiệp của chính phủ. Tuy nhiên, Bộ Công nghiệp thép Ấn Độ phản đối, cho rằng nhu cầu nội địa vẫn đang mạnh mẽ.
Nhu cầu thép Trung Quốc nội địa giảm khiến các nhà sản xuất thép có nhiều sản phẩm dư thừa để xuất khẩu.
Thạc sĩ Vật liệu xây dựng Phạm Ngọc Trung chỉ ra rằng Trung Quốc là nước sản xuất thép lớn nhất thế giới, với khoảng 500 nhà máy thép và tổng công suất 1,17 tỷ tấn thép mỗi năm vào năm 2023. Nhu cầu thép trong nước Trung Quốc đã giảm do thị trường bất động sản đình trệ, khiến các nhà sản xuất thép có nhiều sản phẩm dư thừa để xuất khẩu. Chính phủ Trung Quốc cũng hỗ trợ ngành thép, thúc đẩy xuất khẩu để duy trì hoạt động.
Các nhà sản xuất thép Trung Quốc đã bắt đầu bán phá giá thép ở thị trường nước ngoài, với các thị trường chính ngoài Ấn Độ bao gồm Trung Đông, Đông Nam Á, châu Âu và nhiều khu vực khác. Một số quốc gia như Mỹ, Canada và Brazil đã áp dụng các biện pháp hạn chế nhập khẩu thép từ Trung Quốc. Các khu vực như châu Á, Trung Đông, châu Phi và Đông Âu đang bị tràn ngập bởi thép Trung Quốc, gây áp lực lớn cho các nhà sản xuất thép nội địa.
Nếu Chính phủ Việt Nam nghiêm túc trong việc làm cho thép “made in Việt Nam” thành công, cần cung cấp một sân chơi bình đẳng và bảo vệ ngành cho đến khi các doanh nghiệp thép có thể phát triển bền vững. Vì về lâu dài, cơ sở hạ tầng của Việt Nam sẽ chỉ phát triển nhờ thép nội, giống như trường hợp của các nước khác. Trung Quốc – giống như Nhật Bản, Hàn Quốc và Bắc Mỹ – đã xây dựng cơ sở hạ tầng bằng thép nội địa.
Ngành thép Việt Nam cần hướng tới sản xuất thép xanh, đảm bảo bền vững và bảo vệ môi trường, đồng thời cạnh tranh với thép giá rẻ từ Trung Quốc. Chỉ khi đó, ngành thép trong nước mới có thể phát triển mạnh mẽ và đóng góp vào sự phát triển kinh tế bền vững của đất nước.