Ngành thép Việt Nam đang ghi nhận những chuyển biến tích cực trong năm 2024, với nhiều cơ hội tăng trưởng nhưng cũng đối mặt với không ít thách thức từ nguồn thép nhập khẩu. Với sự góp mặt của các công ty thép trong nước, sản lượng và tiêu thụ thép xây dựng đã có sự phục hồi mạnh mẽ.
Tăng trưởng ấn tượng trong tiêu thụ và xuất khẩu thép
Theo Hiệp hội Thép Việt Nam [VSA], tổng tiêu thụ thép các loại trong 9 tháng đầu năm 2024 đã tăng 14,5% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, thép xây dựng đạt mức tiêu thụ nội địa trên 7,1 triệu tấn, tăng 11,1%. Sự phục hồi này đến từ nhu cầu tăng cao trong nước và sự trở lại của thị trường bất động sản.
Trong lĩnh vực xuất khẩu, tôn mạ ghi nhận bước tiến mạnh mẽ khi đạt gần 2,4 triệu tấn, tăng 44% so với cùng kỳ năm 2023. Thành công này không chỉ thúc đẩy tiêu thụ thép chính phẩm mà còn gia tăng giá trị gia công tại các nhà máy thép lớn trong nước.
5 yếu tố ảnh hưởng đến thị trường thép Việt Nam
Sản lượng thép nội địa tăng trưởng nhờ nhu cầu hồi phục
Ngành thép và bất động sản đã trải qua giai đoạn khó khăn nhất và đang trên đà hồi phục. Shinhan Việt Nam dự báo, sản lượng sản xuất thép sẽ tiếp tục tăng trưởng nhờ sự cải thiện kinh tế và đầu tư công. Đặc biệt, các Luật Kinh doanh Bất động sản, Nhà ở và Đất đai có hiệu lực sớm sẽ là đòn bẩy quan trọng.
Giá thép từ Trung Quốc
Trong 9 tháng đầu năm, giá thép nội địa duy trì ở mức thấp [13.500 – 14.000 VND/kg] nhưng đã tăng 500 đồng/kg vào tháng 9/2024. Sự gia tăng này song hành với giá thép Trung Quốc, khi Chính phủ nước này áp dụng các biện pháp hỗ trợ thị trường bất động sản.
Thị trường thép chịu tác động từ giá thép toàn cầu
Xuất nhập khẩu thép hoạt động mạnh mẽ
– Xuất khẩu: Trong 8 tháng đầu năm, xuất khẩu thép Việt Nam đạt 8,88 triệu tấn, tăng 20,7%. Thị trường EU và ASEAN là hai khu vực tiêu thụ lớn nhất, trong khi xuất khẩu sang Hoa Kỳ đạt giá trị ấn tượng 1,04 tỷ USD, tăng 83,5%.
– Nhập khẩu: Việt Nam nhập khẩu 10,75 triệu tấn thép, tăng 35,5%, trong đó Trung Quốc chiếm 67% với 7,23 triệu tấn. Điều này tạo áp lực lớn lên thị trường thép trong nước.
Sự cạnh tranh từ thép nhập khẩu
Sản lượng thép nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam tăng gấp đôi trong 2 năm qua. Việc thép Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu nhằm bù đắp nhu cầu sụt giảm tại nội địa đã làm gia tăng áp lực cạnh tranh với các công ty thép trong nước.
Nhờ các chính sách kích thích kinh tế của Trung Quốc, nhu cầu tiêu thụ thép nội địa tại nước này được kỳ vọng sẽ tăng, từ đó giảm áp lực xuất khẩu thép sang Việt Nam.
Những giải pháp cho ngành thép Việt Nam
Để tận dụng cơ hội vượt qua thách thức, các công ty thép trong nước cần thực hiện:
Đầu tư nâng cấp công nghệ: Các nhà máy thép cần hiện đại hóa dây chuyền sản xuất thép, tối ưu chi phí để tăng năng lực cạnh tranh.
Mở rộng thị trường xuất khẩu: Tập trung vào các thị trường có tiềm năng tăng trưởng cao như Hoa Kỳ, EU và ASEAN.
Bảo vệ thị trường nội địa: Chính phủ cần áp dụng các biện pháp bảo hộ như tăng cường kiểm soát thép nhập khẩu để giảm áp lực cạnh tranh cho các tập đoàn thép trong nước.
Năm 2024 là thời điểm quan trọng của ngành thép Việt Nam khi vừa ghi nhận tăng trưởng tích cực, vừa đối mặt với nhiều áp lực từ thép nhập khẩu. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà máy thép, doanh nghiệp và chính sách hỗ trợ từ Chính phủ sẽ giúp ngành thép duy trì đà phục hồi, nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế.