Năm 2024, dù ngành xây dựng được dự báo tăng trưởng ấn tượng, đạt mức 7,8 – 8,2%, ngành vật liệu xây dựng, đặc biệt là thép, đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Những khó khăn về chi phí sản xuất, tiêu thụ và thị trường xuất khẩu không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà máy thép mà còn đè nặng lên các công ty thép.
Những biến động thị trường thép xây dựng
Giá vật liệu xây dựng, đặc biệt là thép xây dựng [thép dây cuộn, thép gân], đã tăng cao trong năm 2024 do sự thiếu hụt nguồn cung và nhu cầu gia tăng từ các dự án xây dựng. Báo cáo ghi nhận giá thép thanh vằn D10 CB300 của Hòa Phát đã tăng lên mức 13,79 triệu đồng/tấn, với 3 lần điều chỉnh giá chỉ trong 2 tháng cuối năm. Các thương hiệu khác như Việt Đức, Kyoei Việt Nam và VJS cũng tăng giá, khiến mặt bằng giá thép xây dựng dao động từ 13 – 14 triệu đồng/tấn, ảnh hưởng lớn đến chi phí xây dựng.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xi măng đã tăng giá bán thêm 50.000 đồng/tấn trong tháng 10 để bù đắp chi phí sản xuất, sau khi giá điện tăng 4,8%. Điều này làm gia tăng gánh nặng tài chính cho các công trình, đẩy giá bất động sản lên cao và làm gián đoạn tiến độ thi công.
Mặc dù các nhà máy thép nỗ lực duy trì sản xuất, thị trường tiêu thụ lại không thuận lợi. Thị trường bất động sản trong nước trầm lắng khiến nhu cầu vật liệu xây dựng giảm. Nhiều dự án lớn bị hoãn hoặc giãn tiến độ, gây ra sự mất cân đối nghiêm trọng giữa cung và cầu.
Thị trường bất động sản trong nước trầm lắng khiến nhu cầu vật liệu xây dựng giảm.
Xuất khẩu cũng gặp khó khăn khi các doanh nghiệp phải đối mặt với rào cản thương mại từ quốc tế. Chuỗi cung ứng bị gián đoạn và chi phí vận tải tăng cao càng làm giảm khả năng cạnh tranh của các công ty thép Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Chi phí đầu vào liên tục leo thang là một trong những thách thức lớn nhất. Giá nguyên liệu như than, dầu, và các khoáng sản tăng cao đã đẩy chi phí sản xuất lên mức đáng kể. Đặc biệt, các nhà máy thép chịu áp lực lớn do nhu cầu nguyên liệu cao nhưng giá thép trên thị trường không ổn định, khiến lợi nhuận bị thu hẹp.
Nhiều doanh nghiệp buộc phải cắt giảm sản xuất hoặc tạm ngừng hoạt động các dây chuyền kém hiệu quả để giảm lỗ. Điều này không chỉ làm tăng nguy cơ nợ xấu mà còn đẩy nhiều doanh nghiệp đến bờ vực phá sản.
Năm 2024 là một năm đầy thách thức với ngành vật liệu xây dựng nói chung và ngành thép nói riêng. Những khó khăn về chi phí, tiêu thụ và thị trường đang đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ từ các nhà máy thép và công ty thép để thích nghi và phát triển. Chỉ với các giải pháp đồng bộ và sự hỗ trợ từ chính sách, ngành thép mới có thể vượt qua khó khăn và tiếp tục đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế của đất nước.